EXPEDITIE westerwolde CULTURE

Somaliërs - Introductie, Locatie, Taal, Folklore, Religie, Belangrijkste feestdagen, Overgangsrituelen

Door Butler KieranGeplaatst op Geplaatst in Geschiedenis

PRONUNCIATIE: suh-MAH-leez

ALTERNATIEVE NAMEN: Somaliërs

LOCATIE: Somalië

POPULATIE: Meer dan 7 miljoen

TAAL: Maxaad tiri; Arabisch

RELIGIE: Islam (soennitisch)

1 - INLEIDING

Aan het eind van de negentiende eeuw werd de noordelijke helft van Somalië een Brits protectoraat. De zuidelijke helft van Somalië was tot 1960 een Italiaanse kolonie. In dat jaar werd het verenigd met de noordelijke helft en werd het een onafhankelijke republiek. Sinds het begin van de jaren negentig wordt Somalië geteisterd door een burgeroorlog tussen rivaliserende clans.

In tegenstelling tot de meeste Afrikaanse naties heeft Somalië maar één etnische groep, verdeeld in verschillende clans. De Somaliërs zijn echter allemaal verenigd door een gemeenschappelijke taal en een vertrouwen in het fokken van dieren. Ze hebben ook een gedeelde islamitische erfenis. Bovendien geloven ze dat ze afstammen van een gemeenschappelijke voorouder. Somalisch sprekenden die in delen van Kenia, Ethiopië en Djibouti wonen, en ook in Somalië, worden allemaal beschouwd als...om deel uit te maken van één Somalische natie.

2 - LOCATIE

Somalië ligt in wat algemeen de Hoorn van Afrika wordt genoemd. Twee lange, zanderige vlakten domineren de kustgebieden langs de Indische Oceaan in het oosten. Het binnenland omvat een reeks gematigde bergketens in het noorden en een groot ruig plateau in het zuiden. De totale oppervlakte van het land is ongeveer 250.000 vierkante mijl (647.500 vierkante kilometer).

3 - TAAL

De taal die door de overgrote meerderheid van de Somalische bevolking wordt gesproken, heet Maxaad tiri Er worden echter verschillende dialecten gesproken door verschillende clans. Maxaad tiri en Arabisch zijn de officiële talen van Somalië. Veel oudere mensen in het zuiden spreken ook Italiaans. Overheidsfunctionarissen in de steden spreken vaak Engels.

4 - FOLKLORE

Tijdens ceremoniële feesten vertellen de Somaliërs altijd heldenverhalen over hun voorouders. Veel Somalische folklore draait om voorouders aan vaders kant van de familie. Zij worden beschouwd als "familiehelden".

5 - RELIGIE

De officiële staatsgodsdienst van Somalië is de islam. Bijna 100 procent van de Somalische bevolking is soennitisch moslim (tak van de islam). De Somaliërs volgen de gebruiken die bij de islam horen. Ze bidden vijf keer per dag en eten geen varkensvleesproducten en drinken geen alcohol. Mannen mogen maximaal vier vrouwen tegelijk hebben. Somaliërs zijn echter niet zo traditioneel religieus als moslims in veel andere culturen. Bijvoorbeeld,vrouwen oefenen niet purdah, Ze dragen geen sluier en bedekken niet hun hele lichaam buitenshuis.

Somaliërs hebben het geloof in een geestenwereld opgenomen in hun religieuze systeem. Deze geesten, of djinns, Ze kunnen zowel goed als kwaadaardig zijn. Men gelooft dat ze ziekte, verlies van bezittingen, huwelijksproblemen, onvruchtbaarheid en zelfs de dood veroorzaken. Er zijn specialisten die "vechten" tegen jinns door middel van speciale ceremonies die lijken op uitdrijvingen.

6 - GROTE FEESTDAGEN

Ramadan is een vastenmaand waarin moslims overdag niet eten of drinken. Ramadan eindigt met het feest van Eid al-Adha Van gelovigen wordt verwacht dat ze minstens één keer in hun leven een hadj, of bedevaart naar Mekka tijdens de maand Ramadan, de geboortedag van Mohammed, Mowluud, wordt gevierd met feesten.

7 - OVERGANGSRITUELEN

Levensgebeurtenissen onder de Somali worden gevierd met feesten. Geboorte is altijd een belangrijke gebeurtenis. Schapen of geiten worden gedood om de geboorte van een jongen of meisje te vieren. Overlijden wordt ook gevierd met feesten. De status van de overledene bepaalt het soort en aantal dieren dat wordt gedood (een geit voor een jong kind, een of meer kamelen voor de dood van een oude, rijke man).

Het huwelijk wordt eerder gezien als een band tussen twee families dan tussen twee individuen. Het wordt gemarkeerd door een reeks uitwisselingen en ceremonies. Een bruidsprijs (meher) van kamelen, runderen, schapen of geiten wordt gegeven aan de familie van de bruid. De familie van de bruid levert spullen voor het dagelijks leven: de aqal (een draagbaar huis), een bed, kookgerei, matten, touwen en huiden.

8 - RELATIES

Er is een sterke traditie van gastvrijheid die individuen verplicht om naaste familieleden, clanleden en zelfs vreemden te verwelkomen met thee en eten. De meest voorkomende begroetingen zijn Maalin wanaagsan (Goedendag) en Nabad myah? (Voor mannen worden deze begroetingen gevolgd door een uitgebreid handenschudden. Vrouwen begroeten elkaar minder formeel.

Op het platteland van Somalië is er niets dat op daten lijkt. Zelfs in stedelijke gebieden is het contact tussen ongetrouwde mannen en vrouwen beperkt. Ongetrouwde mannen van in de twintig flirten met vrouwen door als groep samen te dansen.

9 - LEEFOMSTANDIGHEDEN

De overgrote meerderheid (90 procent) van de Somalische bevolking woont in kleine dorpen verspreid over het platteland van het land. Slechts weinigen van hen hebben elektriciteit, schoon stromend water, verharde wegen of openbare diensten. Er zijn twee soorten plattelandswoningen: mundals en aqals . Mundals zijn permanente constructies gemaakt van een mengsel van modder en mest. Het wordt uitgesmeerd over een houten frame en vervolgens bedekt met een rieten dak. Deze huizen worden bewoond door een man en vrouw, met hun kinderen. Een aqal is een mobiel huis gemaakt van houten stokken en huiden. Het kan op de rug van een kameel vervoerd worden. Elke getrouwde vrouw bezit een aqal. Zij is verantwoordelijk voor het opzetten en afbreken ervan als nomadenkampen verplaatst worden.

De levensstandaard in stedelijke gebieden is gedaald sinds de burgeroorlog van begin jaren 90. Voor de oorlog hadden de inwoners van de hoofdstad Mogadishu, Hargeysa en andere steden toegang tot elektriciteit, stromend water en verharde wegen. De meeste stedelingen woonden in eengezinswoningen.

10 - GEZINSLEVEN

De familiestructuur is gebaseerd op afstamming via de afstamming van de vader (patrilineaire afstamming). Mannen behoren tot de clans van hun vader en erven (wahaad) Als moslims mogen mannen maar liefst vier vrouwen tegelijk hebben. Echtscheiding is gemakkelijk en gebruikelijk. Sommige mannen kunnen in de loop van hun leven tien of meer vrouwen hebben gehad. Na het huwelijk wonen vrouwen in het dorp of kamp van hun man.

11 - KLEDING

Somaliërs kleden zich comfortabel in het hete, droge klimaat. Mannen dragen traditioneel een lang stuk lichtgewicht stof (mawhees) Vrouwen dragen traditioneel een jurk die hun hele lichaam bedekt van schouders tot enkels. Ze dragen meestal een sjaal om hun hoofd te bedekken als ze in de aanwezigheid zijn van mannen die geen familie zijn.

Jonge meisjes dragen meestal een eenvoudige jurk van lichtgewicht stof. Jonge jongens dragen korte broeken en sinds kort geïmporteerde T-shirts met logo's van Amerikaanse en Europese sportteams.

12 - VOEDSEL

Vlees is het meest gewaardeerde voedsel onder de Somaliërs. Kamelenvlees is het populairst. Runderen, geiten, schapen en kippen worden ook gedood en gegeten. Granen en groenten zijn het dagelijkse hoofdvoedsel, met sorghum als meest voorkomende graansoort. Maïs en rijst zijn verkrijgbaar in stedelijke gebieden. Alle granen worden gekookt als pap en traditioneel gegeten uit een gemeenschappelijke kom.

Lekkernijen zijn onder andere kamelenbult, schapenstaart, geitenlever en kamelenmelk.

13 - ONDERWIJS

De burgeroorlog van de jaren '90 heeft het onderwijssysteem vrijwel volledig verwoest. Bijna alle door de overheid beheerde scholen zijn gesloten. Koranscholen (waar het onderwijs gebaseerd is op de heilige islamitische geschriften, de Koran) vormen het enige beschikbare onderwijs voor de meeste kinderen. Deze scholen worden meestal alleen door jongens bezocht en leggen traditioneel de nadruk op het uit het hoofd leren van de Koran. Veel scholen bieden nu echter eenbreder onderwijs.

14 - CULTUREEL ERFGOED

Tijdens feesten vertellen de mannen heldenverhalen over hun voorouders en reciteren ze passages uit de Koran. Ze halen ook herinneringen op aan gebeurtenissen uit het verleden die henzelf en hun dieren hebben beïnvloed. Dansen, vergezeld van zang, wordt meestal alleen uitgevoerd door ongetrouwde mannen van in de twintig. Deze dansen zijn vooral bedoeld om een partner aan te trekken. Tijdens de dans bewijzen de mannen hun moed door hun armen en benen af te hakken.poten met grote messen.

15 - WERKGELEGENHEID

Het fokken van dieren (veeteelt) is de meest voorkomende activiteit in Somalië. Somaliërs doen dit om zichzelf te voeden en net genoeg geld te verdienen met hun dieren om rond te komen. De belangrijkste dieren die worden gehouden zijn kamelen, runderen, schapen en geiten. Landbouw wordt beoefend tussen de twee grote rivieren van het land. Er wordt sorghum, maïs en andere gewassen verbouwd.

Somaliërs hebben een duidelijke taakverdeling op basis van geslacht. Mannen en jongens verzorgen de dieren. Vrouwen en meisjes bereiden maaltijden en voeren andere huishoudelijke taken uit. In gebieden waar gewassen kunnen worden verbouwd, zijn vrouwen en kinderen grotendeels verantwoordelijk voor het verzorgen, wieden en oogsten ervan.

16 - SPORTEN

Voetbal is de populairste en meest beoefende sport in Somalië, maar het wordt vooral in de steden en grotere plaatsen gespeeld.

Op het platteland nemen kinderen al op jonge leeftijd verantwoordelijkheden op zich. Vooral jongens hebben weinig tijd voor georganiseerde sport.

17 - RECREATIE

Het meeste vermaak onder Somalische plattelandsbewoners vindt plaats tijdens ceremonies die samenhangen met belangrijke levensovergangen, zoals verhalen vertellen en vertellen over de heldendaden van familieleden en voorouders.

Televisie bestaat niet in Somalië, hoewel de regering voor de burgeroorlog wel een radiodienst verzorgde. Veel Somaliërs in de steden en op het platteland luisteren regelmatig naar radio-uitzendingen van de BBC. Voor de burgeroorlog van de jaren 90 waren er ook bioscopen in alle grote steden en dorpen, voordat de gevechten op grote schaal uitbraken.

18 - AMBACHTEN EN HOBBY'S

De Somali produceren fijne houten gebruiksvoorwerpen, lederwaren, geweven matten en touwen, lemmeten en pijlpunten. Veel van het handwerk wordt door gewone dorpelingen voor eigen gebruik gedaan.

19 - SOCIALE PROBLEMEN

De volledige ineenstorting van de regering sinds het begin van de jaren '90 heeft de openbare diensten tot stilstand gebracht. De burgeroorlog begon eind 1991 en duurde meer dan twee jaar. Landbouw en veeteelt werden ontwricht. Ongeveer 400.000 mensen stierven van de honger. Nog eens 50.000 mensen stierven tijdens de gevechten. Vanaf het einde van de jaren '90 hebben de inspanningen van de Verenigde Naties om een stabiele centrale regering te herstellenhad gefaald.

20 - BIBLIOGRAFIE

Burton, Richard F. Eerste voetstappen in Oost-Afrika. Londen, Engeland: Routledge & K. Paul, 1966.

Cassanelli, L. V. De vorming van de Somalische samenleving. Philadelphia: The University of Pennsylvania Press, 1982.

Hassig, Susan M. Somalië, Culturen van de wereld, New York: Marshall Cavendish, 1997.

Jardine, D. De gekke mullah van Somaliland. West-port, Conn.: Negro Universities Press, 1969 (oorspr. 1924).

Loughran, Katheryne S. et al., eds. Somalië in woord en beeld. Bloomington: Indiana University Press, 1986.

Metz, Helen Chapin, ed. Somalië, een landenstudie, 4e ed. Washington, D.C.: Hoofdkwartier, Afd. van het Leger, 1993.

WEBSITES

ArabNet. [Online] Beschikbaar //www.arab.net/somalia/somalia_contents.html , 1998.

Wereldreisgids, Somalië [Online] Beschikbaar //www.wtgonline.com/country/so/gen.html , 1998.

Scroll naar boven