EXPEDITIE westerwolde CULTURE

Wolof - Introductie, Locatie, Taal, Folklore, Religie, Belangrijkste feestdagen, Overgangsrituelen

Door Butler KieranGeplaatst op Geplaatst in Geschiedenis

PRONUNCIATIE: WOE-loff

LOCATIE: Senegal

POPULATIE: Ongeveer 3 miljoen

TAAL: Wolof

RELIGIE: Islam (soennitische moslim); rooms-katholicisme; protestantisme

1 - INLEIDING

De Wolof zijn de belangrijkste etnische groep in Senegal. Ze hebben een grote culturele en politieke invloed. De eerste Portugese ontdekkingsreizigers in de vijftiende eeuw merkten op dat de Wolof en Sereer in die tijd goed gevestigd waren langs de Senegalese kust. De Wolof hadden dat gebied waarschijnlijk al eeuwenlang bezet.

Van de jaren 1600 tot halverwege de jaren 1800 veroorzaakte de slavenhandel veel ontwrichting. De Wolof werden er echter niet in dezelfde mate door uitgeput als andere West-Afrikanen.

Sinds de eerste politieke hervormingen in 1946 hebben de Wolof een leidende rol gespeeld op politiek, cultureel en economisch gebied in Senegal. Ondanks de zwakke economie van het land hebben de Wolof een reputatie opgebouwd op het gebied van internationale handel en commercie. Wolof-zakenmensen zijn te vinden in heel Afrika, Europa en zelfs in de straten van New York City en Washington, D.C.

2 - LOCATIE

De Wolof bezetten momenteel het meest westelijke punt van Afrika. Vanaf de Atlantische Oceaan in het westen strekken de Wolof zich uit tot de Ferlo-woestijn, zo'n 300 kilometer naar het oosten. De Wolof vormen ongeveer 40 procent van de 9 miljoen Senegalezen.

3 - TAAL

Wolof is de dominante taal in Senegal, hoewel Frans de officiële taal van het land is. De meeste Senegalese radio- en televisie-uitzendingen zijn in het Frans, maar sommige zijn in het Wolof. Ongeveer 2,5 miljoen Senegalezen spreken Wolof, en moedertaalsprekers van Wolof vormen een derde van de bevolking. Naast Senegal wordt Wolof ook gesproken in andere West-Afrikaanse landen. Er zijn aanzienlijke aantallen sprekers inMauritanië en Mali. Inclusief sprekers van de tweede taal spreken wereldwijd ongeveer 7 miljoen mensen Wolof. Ongeveer 40 procent van de Wolofsprekers is geletterd (kan lezen en schrijven).

4 - FOLKLORE

In de Wolof en Senegalese samenleving zijn er professionele verhalenvertellers, bekend als griots Het zijn historici, dichters, muzikanten en entertainers.

5 - RELIGIE

De overgrote meerderheid van de Wolof is moslim en behoort tot de Malikitische tak van de soennitische groep. De overige 10 procent is rooms-katholiek. Minder dan 1 procent is protestants.

6 - GROTE FEESTDAGEN

De Wolof vieren de seculiere (niet-religieuze) feestdagen in Senegal, zoals Onafhankelijkheidsdag op 4 april. Ze vieren ook Kerstmis, hoewel dat voor hen geen religieuze betekenis heeft. De belangrijkste feestdag voor de Wolof is Tabaski of het "feest van het lam". Dit feest herdenkt Allah's (God's) voorziening van een lam voor Abraham om te offeren in de woestijn in plaats van zijn zoon. s Ochtends wordt er gebeden in de moskee, en dan wordt er een lam geslacht. Mensen komen samen met familie om te eten, en bezoeken hun vrienden later op de dag. Meestal krijgen kinderen nieuwe kleding en geld. Families gaan vaak inschuld voor de gelegenheid.

7 - OVERGANGSRITUELEN

De belangrijkste overgangsrituelen van Wolof zijn naamgevingsceremonies, besnijdenissen en begrafenissen. Aan namen wordt veel belang gehecht. Ouders kiezen zorgvuldig een naam voor hun kinderen, meestal de naam van een familielid of vriend die hen heeft beïnvloed en die een voorbeeld zal zijn voor hun kind. De beslissing kan wel een jaar duren.

Op zeven- tot achtjarige leeftijd worden jongens van huis gehaald en besneden in de bush, waar ze witte gewaden en petten dragen. Als ze terugkeren, worden ze verzorgd door een grote broer, of Selbe totdat ze volledig genezen zijn. De Selbe Na deze rite beschouwt de gemeenschap hen als mannen.

8 - RELATIES

Wolof respecteren zowel leeftijd als status. Het wordt als onbeleefd beschouwd als een vrouw een man recht in de ogen kijkt. Vrouwen en meisjes buigen traditioneel voor hun ouderen. Net als in andere moslimgemeenschappen wordt alleen de rechterhand gebruikt om handen te schudden.

Wolof zijn gewend om elkaar onaangekondigd te bezoeken, zelfs tot middernacht. Onaangekondigd bezoek wordt niet beschouwd als onbeleefd of ongemakkelijk. Een bezoeker moet een maaltijd delen, thee drinken of de nacht doorbrengen. Deze traditionele gastvrijheid heet Terranga .

De begroetingen van de Wolof zijn dezelfde als die van alle Senegalezen. Zie het artikel over "Senegalezen" in dit deel.

9 - LEEFOMSTANDIGHEDEN

De leefomstandigheden verschillen sterk tussen de stad en het platteland. In de steden Dakar, Saint Louis en Diourbel hebben de huizen elektriciteit en sanitaire voorzieningen, hoewel de watervoorziening onvoorspelbaar is. De huizen zijn gemaakt van beton met blikken daken. Mensen die het zich kunnen veroorloven koken met gasflessen. De meeste mensen gebruiken echter houtskool.

Gezondheidszorg is beschikbaar bij de overheid tegen een kleine vergoeding, maar mensen moeten wel betalen voor hun medicijnen. Veel Wolof raadplegen liever eerst traditionele genezers. Hoewel hun spreuken geen bekende wetenschappelijke basis hebben, worden bij hun andere behandelingen lokale kruiden, schors en wortels gebruikt die een geneeskrachtige werking hebben.

Buiten de steden is het leven rustiek. De mensen wonen in hutten gemaakt van gierststengels en rieten daken. Ze slapen op traditionele bedden van houten stokken met één uiteinde omhoog en halen water uit putten of rivieren. Zonder elektriciteit is het enige moderne apparaat dat in sommige dorpen te vinden is een radio.

10 - GEZINSLEVEN

Het kerngezin (vader, moeder en kinderen) is de pijler van het Wolof-leven. Wat voor ongeluk hen ook overkomt, de gezinsleden zijn er om elkaar te steunen. De man van het gezin mag dan officieel de beslissingen nemen, maar de vrouw en moeder runnen het huishouden. Zij zorgt voor de kinderen, doet de marketing en het koken, haalt water en sprokkelt brandhout.

Een Wolof-vader geeft de moeder de schuld als de kinderen fouten maken ("Kijk eens wat je zoon heeft gedaan!"), maar strijkt graag de eer op voor de prestaties van een kind. Een doorsnee gezin heeft wel tien of elf kinderen. Polygamie (het nemen van meerdere echtgenoten) wordt nog steeds toegepast op het platteland.

Traditioneel zoekt de moeder, wanneer een kind meerderjarig wordt, een geschikte echtgenoot met een gelijke of hogere sociale status. Leden van de Guer (adellijke) kaste, trouwen over het algemeen niet in de Griot (Evenzo trouwen leden van de Griot-kaste niet met Jam (horigen), wiens voorouders bedienden waren. De vader wacht op de keuze van de moeder voor een toekomstige echtgenoot voor hun kind en keurt deze dan meestal goed.

11 - KLEDING

De Wolof klederdracht is dezelfde als die van alle mensen in Senegal. Zie het artikel over "Senegalezen" in dit deel.

12 - VOEDSEL

Wolof eten meestal drie maaltijden per dag. Mensen met geld drinken cacao en eten stokbrood met boter of mayonaise, jam en smeltkaas geïmporteerd uit Frankrijk. Het traditionele ontbijt bestaat uit een deeg van gierst met melk eroverheen gegoten. (lakh), of sombee (Gekookte rijst bedekt met gestremde melk, suiker en rozijnen).

De Wolof staan ook bekend om hun Mbaxal-u-Saloum Een ander populair gerecht, een pittige saus van tomaten, pinda's en gedroogde vis met rijst, Mafé wordt gemaakt met pindasaus, vlees en aardappelen, zoete aardappelen of cassave, met een beetje gedroogde vis om het op smaak te brengen. De favoriete drank van de Wolof is bissap Het is rood en smaakt een beetje naar veenbessensap. Het wordt beschouwd als een laxeermiddel, of een drankje om de spijsvertering te bevorderen.

Mensen eten samen op een grote vloermat. Ze knielen op één knie en eten het voedsel direct voor zich, waarbij ze alleen hun rechterhand gebruiken. Als hun portie op is, wachten ze tot hun buren wat voedsel hun kant op duwen. Het doel is om in het midden van het dienblad te komen.

13 - ONDERWIJS

Net als de andere Senegalezen kan slechts ongeveer 30 procent van de Wolof Frans lezen en schrijven. Slechts ongeveer 20 procent van de vrouwen is geletterd (kan lezen en schrijven). School is verplicht, maar er wordt niet op toegezien dat de kinderen naar school gaan. Als ze vier of vijf jaar oud zijn, gaan de meeste kinderen naar koranscholen (moslimscholen).

Een klein percentage van de afgestudeerden van de middelbare school gaat verder aan de universiteit van Dakar. Degenen die het zich kunnen veroorloven, studeren liever in het buitenland, in Frankrijk of in andere Franstalige landen zoals België, Zwitserland en Marokko.

14 - CULTUREEL ERFGOED

Een internationaal bekende filmmaker uit Senegal, Djibril Mambeti Diop, is Wolof. Een andere Wolof, schrijver Alioune Diop, stichtte Aanwezigheid in Afrika , een prominente Afrikaanse uitgeverij in Europa.

De Wolof zijn volleerde muzikanten en hebben baanbrekend werk verricht op het gebied van moderne vormen van traditionele griotmuziek. Moderne griot-"rap", uitgevoerd in de Wolof-taal, vertelt verhalen over de samenleving, net zoals griots in de oudheid het leven van oude koningen vertelden.

De internationaal geprezen zanger Youssou N'Dour treedt op en neemt platen op in zijn moedertaal Wolof en in verschillende andere talen, waaronder Engels. Hij heeft samengewerkt met westerse muzikanten waaronder Paul Simon (Graceland), Peter Gabriel (Dus), en Branford Marsalis.

Traditionele Wolof-instrumenten bestaan uit een kleine trommel die onder de arm wordt gehouden en tegen het lichaam kan worden gedrukt om verschillende toonhoogtes te produceren. Het geitenvel van de trommel wordt aangeslagen door een houten stok met een gebogen uiteinde. De Wolof hebben dergelijke instrumenten vakkundig aangepast voor popmuziek.

15 - WERKGELEGENHEID

Veel Wolof boeren en houden kuddes. Hoewel de Wolof over het algemeen niet vissen, is er een Wolof sprekend volk, de Lebu, die vissers zijn aan de kust van Senegal. Als de Wolof een internationale reputatie hebben, dan is dat vooral vanwege hun kleermakerij, houtsnijwerk en zakelijke vaardigheden. Ze drijven al eeuwen handel met Arabieren en zijn gespecialiseerd in import-export. Volgens een populaire Wolof grap, toen de Amerikaanse astronautToen Neil Armstrong voet op de maan zette, tikte een Wolof hem op de schouder en vroeg: " Gorgui (meneer), wilt u dit product kopen?"

16 - SPORTEN

De Wolof doen aan voetbal, basketbal, atletiek en joggen. Hun traditionele sport is echter een oude vorm van worstelen. Genoemd Laamb Elk jaar worden kampioenen gekroond en geprezen in traditionele liederen.

17 - RECREATIE

Inwoners van de stad hebben toegang tot video's, videospelletjes, radio en televisie. Het is echter goedkoper en leuker voor veel mensen om hun eigen plezier te creëren. In Dakar bijvoorbeeld, spelen griots op straat trommels als de dag laat in de middag afkoelt, vaak vergezeld van dans. De griot kan de beat versnellen tot duizelingwekkende niveaus.

Oudere mensen vinden plezier in rustigere bezigheden, zoals een praatje maken in een moskee of dammen. Voor de spanning gaan ze in het weekend naar worstelwedstrijden, traditionele kanowedstrijden en paardenraces. Weddenschappen worden echter afgekeurd.

18 - AMBACHTEN EN HOBBY'S

De Wolof staan bekend om hun houtsnijwerk. Ze maken beelden, beeldjes en maskers, voornamelijk voor de toeristenmarkt. Wolof zijn ook goede kleermakers. Mannen geven de voorkeur aan zilveren armbanden en ringen, terwijl vrouwen gouden kettingen, kettingen en ringen dragen. Sommige Wolof zijn traditionele wevers. Als hobby's houden kinderen van voetbal en verhalen vertellen. Dammen is een populair tijdverdrijf.

19 - SOCIALE PROBLEMEN

De Wolof-samenleving ondergaat een snelle verandering van een landelijke naar een stedelijke levensstijl. Dit zet de sociale structuren, familierelaties en traditionele waarden onder druk. Veel Wolof migreren naar de steden in de hoop een witteboordenbaan te vinden. Kinderen en jongeren vinden het vaak moeilijk om zich aan te passen. Dit is een factor in het toenemende alcohol- en drugsmisbruik onder de Wolof.

Werkloosheid is ook een groot probleem. Armoede en luiheid hebben geleid tot een toename van inbraken, prostitutie en berovingen. Zakkenrollers komen veel voor in het centrum van Dakar. Bedelaars kloppen vaak aan voor eten en mensen koken vaak extra eten ter voorbereiding op deze bezoeken. Ernstige misdrijven zoals moord en gewapende overvallen zijn echter nog steeds zeer zeldzaam.

20 - BIBLIOGRAFIE.

Afrika ten zuiden van de Sahara. "Senegal", Londen: Europa Publishers, 1997.

Clark, Andrew Francis. Historisch woordenboek van Senegal . 2d ed. Metuchen, N.J.: Scarecrow Press, 1994.

Gellar, Sheldon. Senegal: een Afrikaanse natie tussen de islam en het Westen. Londen: Gower, 1983.

Senegal in beeld. Minneapolis, Minn.: Lerner Publications Co., 1988.

WEBSITES

Internet Africa Ltd. [Online] Beschikbaar //www.africanet.com/africanet/country/senegal/ , 1998.

NiiCanada Ltd. Het Wolof (Djolof) Volk. [Online] Beschikbaar //www.niica.on.ca/gambia/wolof.htm , 1998.

Wereldreisgids, Senegal [Online] Beschikbaar //www.wtgonline.com/country/sn/gen.html , 1998.

Lees ook artikel over Wolof van Wikipedia
Scroll naar boven