EXPEDITIE westerwolde CULTURE

Burundezen - Introductie, Locatie, Taal, Folklore, Religie, Belangrijkste feestdagen, Overgangsrituelen

Door Butler KieranGeplaatst op Geplaatst in Geschiedenis

PRONUNCIATIE: buh-ROON-dee-uhns

LOCATIE: Burundi

POPULATIE: Meer dan 6 miljoen

TAAL: Kirundi, Frans, Swahili

RELIGIE: Christendom, inheemse overtuigingen

1 - INLEIDING

Rwanda en Burundi zijn twee Afrikaanse landen met een lange geschiedenis. Beide waren al eeuwen koninkrijken voordat de Europeanen arriveerden. Er wordt aangenomen dat de Twa de eerste mensen waren die het gebied bewoonden. Hutu's arriveerden tussen de zevende en veertiende eeuw. De Tutsi's kwamen in de regio vanaf de vijftiende eeuw.

Europese kolonisten regeerden de Hutu- en Tutsi-koninkrijken onder één regering. De Tutsi's mwami (koning) stond bovenaan de sociale ladder, gevolgd door de prinsen. Op een lager niveau stonden de Tutsi- en Hutu-massa's, waarvan de leden vaak trouwden met leden van de andere etnische groep. Hutu-serven, die gedwongen werden om voor de Tutsi-bovenklasse te werken, vormden de laagste sociale klasse.

De Duitsers begonnen te regeren in 1899. Tijdens de Eerste Wereldoorlog (1914-18) gaf de Volkenbond de kolonie aan de Belgen. De Belgen versterkten de politieke en economische macht van de Tutsi's en gebruikten de Tutsi's om voor hen te regeren.

Burundi werd onafhankelijk in 1962. Sindsdien zijn Hutu's in opstand gekomen tegen hun lagere status en mishandeling. De Tutsi-heersers hebben zich sterk verzet tegen een verandering in het machtsevenwicht. Als gevolg hiervan zijn er in Burundi veel gewelddadigheden geweest tussen de groepen op grote schaal, net als in het buurland Rwanda. Sinds 1962 zijn er ongeveer 300.000 Burundezen, voornamelijk Hutu's, gedood. Bijna een miljoen anderen zijn gedood.hebben hun huis verloren.

2 - LOCATIE

Burundi is iets groter dan de staat Maryland, maar er wonen meer dan zes miljoen mensen. Daarmee is het een van de dichtstbevolkte landen van Afrika, met 20,4 personen per vierkante kilometer.

Het grootste deel van het land is een hoog plateau. In het oosten rijst een bergketen op tot meer dan 1.800 meter. Het Tanganyikameer en de Ruzizi-rivier vormen een prachtige natuurlijke grens met de Democratische Republiek Congo.

3 - TAAL

Er worden twee officiële talen gesproken in Burundi: Kirundi en Frans. Veel Burundezen langs de westelijke oever van het Tanganyikameer spreken ook Swahili, de taal van de Oost-Afrikaanse handel. Een traditionele begroeting in Kirundi is Amashyo ("Moge je kuddes hebben"). Het antwoord is Amashon-gore De taal staat bol van verwijzingen naar vee. Iemand "kuddes" toewensen betekent hem gezondheid en geluk toewensen.

4 - FOLKLORE

De Burundese literaire traditie wordt doorgegeven aan jongere generaties in de vorm van gesproken poëzie, fabels, legenden, raadsels en spreekwoorden. Er zijn epische gedichten over boeren, koningen, voorouders en vee. Mondelinge verhalen kunnen worden verteld door middel van "gefluisterde zang". Mannen zingen zachtjes, begeleid door traditionele instrumenten. inanga lijkt een beetje op een citer (een plat instrument met een aantal snaren die erover zijn gespannen). idono lijkt op een besnaarde jachtboog.

5 - RELIGIE

De meeste Burundezen zijn christenen. Meer dan 60 procent van de bevolking is rooms-katholiek en 5 procent is protestants. De overige 35 procent van de bevolking volgt traditionele Afrikaanse religies.

6 - GROTE FEESTDAGEN

De nationale feestdag van Burundi is Onafhankelijkheidsdag, 1 juli. Soms viert de regeringsfactie die onlangs met geweld de macht heeft gegrepen echter in plaats daarvan haar eigen overwinning.

Burundezen vieren christelijke en traditionele feestdagen. De belangrijkste feestdag is Kerstmis. Het is een gelegenheid om nieuwe kleren te kopen en die naar de kerk te dragen. Na de kerk gaan mensen naar huis om de dag door te brengen met familie en vrienden, onder het genot van een goede maaltijd.

De Burundese traditionele dag is umuco of akaranga. De traditionele spelletjes die erbij hoorden worden niet meer gespeeld. Maar Burundezen genieten nog steeds van dansen, drinken en traditioneel eten op deze dag.

7 - OVERGANGSRITUELEN

Net als in veel andere delen van Afrika zijn overgangsrituelen belangrijke markeringen in de levenscyclus. Zes dagen na de geboorte worden baby's aan de familie voorgesteld in de ujusohor De moeder krijgt bloemen voor haar haar en er worden geschenken in de vorm van geld en bier gegeven. Christelijke ouders en hun families dopen hun kinderen meestal een maand na de geboorte. Wanneer het kind een peuter wordt, krijgt het een naam in de kuvamukiriri ceremonie.

Inwijdingsrituelen waren ooit zeer belangrijk in de Burundese samenleving. Deze praktijk werd echter ontmoedigd door Europese missionarissen. Tegenwoordig worden weinig Burundese kinderen ingewijd, hoewel de meeste van hun grootouders dat wel deden. De kerk heeft de inwijding vervangen door de christelijke rite van de eerste communie. Na een lange periode van religieus onderricht worden jongeren als volwassenen opgenomen in de kerk.

8 - RELATIES

Burundezen zijn gezellige mensen en bezoeken elkaar zonder dit van tevoren aan te kondigen. Ze begroeten elkaar meestal door elkaar de hand te schudden met de rechterhand. Vrienden begroeten elkaar vaak door drie keer de wangen aan te raken. Vrienden van hetzelfde geslacht geven elkaar een stevige knuffel, waarbij ze elkaars schouders vastpakken.

Er is een reeks gebaren voor het aanwijzen van mensen en het roepen van mensen die speciaal is voor Centraal-Afrika. Ze wijzen iemand aan door een arm uit te steken met de hand open en de palm naar boven. Naar iemand wijzen met de wijsvinger wordt als zeer onbeleefd beschouwd. Iemand die iemand anders wenkt, steekt een arm uit met de palm naar beneden en brengt de vingers naar de pols.

9 - LEEFOMSTANDIGHEDEN

Traditionele hutten werden gemaakt van riet en stokken. Deze traditie heeft op het platteland plaatsgemaakt voor huizen van lemen bakstenen met rieten of tinnen daken. Sommige zijn cilindervormig en de lemen muren kunnen witgekalkt zijn. In de steden zijn huizen van holle betonblokken met daken van gegalvaniseerd ijzer of kleipannen gebruikelijk.

Oorlogsgeweld heeft de levensomstandigheden in Burundi sterk aangetast. Mensen zijn gedood, huizen zijn verbrand en vee is vernietigd. Grote aantallen mensen zijn dakloos geworden. In 1994 werd het gemiddelde aantal jaren dat een persoon naar verwachting zou leven geschat op slechts ongeveer 40,3 jaar.

10 - GEZINSLEVEN

In de Burundese samenleving heeft de man de leiding in huis en neemt hij de beslissingen. Vrouwen doen het huishouden, voeden de kinderen op, halen water, verzamelen brandhout, koken de maaltijden en wassen de kleren. Meisjes helpen met deze klusjes en zorgen voor de jongere kinderen.

Sommige mannen hebben meer dan één vrouw, maar deze gewoonte is aan het verdwijnen. Overbevolking en de kosten om kinderen op te voeden hebben geleid tot kleinere gezinnen.

In Burundi is het disciplineren van kinderen niet alleen de taak van de ouders. De uitgebreide familie, vrienden en kennissen mogen het kind van een ander corrigeren. Als ze slecht gedrag niet corrigeren, kunnen ze ervan beschuldigd worden dat ze hun plicht jegens de gemeenschap verzaken.

11 - KLEDING

Burundese traditionele kleding bestaat uit stoffen wikkels (pagnes). Vrouwen, meisjes en oudere mannen dragen ze nog steeds in landelijke gebieden.

Mannelijke herders dragen twee lappen stof die tot op de knieën hangen, met een koord om het middel. Veel mensen lopen op blote voeten in de dorpen.

In Bujumbura, de hoofdstad, staan modieuze mannen en vrouwen, bekend als landverraders, De mannen dragen pakken en stropdassen en de vrouwen dragen westerse jurken en schoenen. Jonge mensen zijn dol op blauwe jeans en T-shirts.

12 - VOEDSEL

Het basisvoedsel in Burundi zijn knollen, bakbananen (matoke), en bonen. Burundezen zijn het meest dol op zoete aardappelen en cassave geserveerd met verschillende soorten bonen, groenten en kool. Ze houden ook van cassavebloem, gekookt in water en geroerd tot een dikke pasta. (ugali).

Dorpelingen staan meestal vroeg op en ontbijten niet. s Middags gaan ze naar huis voor een grote maaltijd. s Avonds eten ze soms restjes of drinken ze thee. In de steden is stokbrood erg populair. Europese dranken zoals koffie en thee zijn gemeengoed geworden.

Burundezen maken hun eigen traditionele dranken, waaronder bananenbier (urwarwa) en sorghumbier.

13 - ONDERWIJS

Tussen 1986 en 1992 verlieten de meeste kinderen de school na groep vijf. Slechts 7% van de jongens en 4% van de meisjes ging naar de middelbare school.

Volgens een schatting uit 1990 kan de helft van de Burundezen van vijftien jaar en ouder lezen en schrijven. Door de voorkeur voor jongens kunnen meer van hen (61 procent) lezen en schrijven dan meisjes (40 procent).

14 - CULTUREEL ERFGOED

Traditioneel trommelden de Burundezen voornamelijk voor ceremonies. Steeds meer is drummen een vorm van entertainment geworden. Maar liefst vijfentwintig mannen van alle leeftijden bespelen enorme trommels die uit boomstammen zijn gesneden. De trommels zijn drie meter hoog. De mannen slaan op de trommels met twee stokken van ongeveer achttien centimeter lang. Ze dragen kostuums van rode en witte doeken die op traditionele wijze zijn vastgebonden, één over elke schouder met eenkoord rond de taille.

Burundese dansen zijn erg atletisch, met dansers die hoog in de lucht springen en ronddraaien. Soms gebruiken dansers houten schilden en speren en dragen ze hoofdbanden en armbanden gemaakt van kralen.

Burundezen maken verschillende traditionele instrumenten die ze bespelen tijdens familiebijeenkomsten.

15 - WERKGELEGENHEID

Burundi is een van de vijfentwintig armste landen ter wereld. De meeste Burundezen werken in de zelfvoorzieningslandbouw (het produceren van het basisvoedsel dat nodig is om een gezin in leven te houden) en het hoeden van vee. De mensen zonder vaste baan redden zich zo goed als ze kunnen. Sommigen zetten stoepreparatiewerkplaatsen op, waar ze van alles repareren, van horloges tot schoenen. Helaas betalen deze banen erg weinig.

16 - SPORTEN

Burundezen zijn voetbalfanaten. Ze spelen voetbal waar en wanneer ze maar kunnen. Elke soort bal is goed. Zelfgemaakte doelen markeren parkeerplaatsen, velden, straten en elk ander vlak oppervlak. Scholen hebben andere sporten geïntroduceerd, zoals basketbal, volleybal en Europees handbal.

17 - RECREATIE

In de steden, waar elektriciteit beschikbaar is, kijken mensen 's avonds en in het weekend graag televisie. Als iemand geld heeft, nodigt hij zijn vrienden uit om naar een bar in de buurt te gaan. (buvette) voor een rondje.

Bujumburanen houden van het nachtleven en zijn dol op verschillende populaire muzieksoorten.

18 - AMBACHTEN EN HOBBY'S

Burundezen maken veel ambachten van uitstekende kwaliteit. Tot de beste behoren matten en manden. Papyruswortels, bananenbladeren en bast (een sterke, houtachtige vezel) zijn de grondstoffen voor de manden. Het Twa-volk is bedreven in het maken van aardewerk voor eigen gebruik en voor de toeristenmarkt. Houtsnijwerk heeft een lange traditie. Snijders maken zeer versierde trommels voor de toeristenmarkt.

Burundese ambachtslieden maken prachtige instrumenten zoals de duimpiano (ikembe). De ikembe is klein en lijkt niet op een westerse piano. Hij heeft elf metalen banden om tonen te produceren en een klankkast. De indingiti is een traditionele banjo of viool met één snaar die wordt bespeeld met een strijkstok. De inanga is een achtsnarig instrument met een grote klankkast.

19 - SOCIALE PROBLEMEN

Burundi heeft te maken met verschillende ernstige milieu- en gezondheidsbedreigingen, waaronder AIDS. Het meest urgente probleem is echter vrede tussen de Hutu- en Tutsi-volkeren. Voor een stabiele natie zullen de Burundezen moeten afrekenen met de ongelijkheden in politieke macht, landbezit en rijkdom tussen deze twee etnische groepen.

20 - BIBLIOGRAFIE

Lemarchan, René. Burundi: Etnocide als discours en praktijk. New York: Woodrow Wilson Center Press en Cambridge University Press, 1994.

Nyankanzi, Edward L. Genocide: Rwanda en Burundi. Rochester, Vt.: Schenkman Books, 1997.

Wolbers, Marian F. Burundi. New York: Chelsea House Publishers, 1989.

WEBSITES

Internet Africa Ltd. Burundi. [Online] Beschikbaar //www.africanet.com/africanet/country/burundi/ , 1998.

World Travel Guide, Burundi [Online] Beschikbaar //www.wtgonline.com/country/bi/gen.html , 1998.

Scroll naar boven